Bilimin ilerleyişi geçmişe doğru bakıldığında gerçekten büyüleyici olabiliyor. Başkalarının göremediği basit noktaları kullanarak günümüzün komplike oluşumlarına temel olmak da zaten her bilim adamının harcı değildir. Bu seferki konumuz yaptığı çok basit bir havuç çorbası tarifiyle binlerce bebeğin ölümünü engelleyen Avusturyalı bir pediatrist olan Ernst Moro hakkında olacak.
1. 1874 Doğumlu Moro Avusturya-Macaristan’a Bağlı Olan Slovenya’da Dünyaya Gelmiş.
Üniversite eğitimini Avusturya’da almış olan Moro, profesörlüğüne Almanya’da bulunan Heidelberg Üniversitesinde başlıyor. Pediatrinin yeni yeni gelişmeye başladığı bir dönemde bu alana yönelmiş kendisi. Çünkü o zamanlar yeni doğmuş bebeklerdeki ölüm oranı neredeyse %25’ti. Ölüm oranının bu kadar yüksek olmasındaki en büyük hastalıklardan birisi de ishaldi. Küçük çocuklar için ishal gerçekten tehlikeli bir rahatsızlık.
2. Kendisi Bu Yüksek Ölüm Oranlarına Çözüm Aramaya Başladı.
Bu kadar yüksek ölüm oranlarını nasıl düşürebileceği üzerine eğilen Moro’nun bulduğu çözüm gerçekten çok ilginçti. Basitliğinin yanında başarılı bir etkinliği olması onu daha da ilginç kılıyordu.
3. Çözüm Basit Bir Havuç Çorbası Tarifi
Moro’nun gerçekten bu buluşu dediğimiz gibi kendisinin hazırlamış olduğu bir çorba tarifi. Bebeklere önerdiği şekilde hazırlanmış havuç çorbası verilmesini öneriyordu. Tarif ise şöyle: Yarım kilogram havuç, su ve tuz. Havuçların güzelce soyulup yıkanmasından sonra yumuşayana kadar kaynatıyorsunuz. Daha sonrasında karışımın toplam miktarı 1 litre olana kadar su ekleyip azıcık da tuz katıyorsunuz. Evet tarif bu kadar basit ama fazlasıyla etkili.
4. Bu Tarif Binlerce Çocuğu Ölümden Kurtardı
Havucun içerisinde bulunan oligosakkaritler bakterilerin bağırsak duvarına yapışmasını önleyerek ishalin önüne geçiyor. Öyle ki en şiddetli ishal vakalarında bile işe yarıyor. Birçok antibiyotik ve ishal engelleyici ilaçtan daha iyi iş yaptı o dönemler. Bilginiz olmalı ki bu yöntem günümüzde hala ilaç olarak kullanılıyor.
5. Moro’nun Keşifleri Sadece Bununla Sınırlı Değil
Kendisinin bilim dünyasına kattığı şey elbette sadece havuç çorbası değil. Bebeklerde spastik serebral palsinin teşhisinde yardımcı olan kucaklama refleksinin de sahibi. Moro refleksi olarak adlandırılıyor aynı zamanda. Tüberküloz için, 1960’lı yıllara kadar kullanılan basit bir deri testi geliştirdi. Anne sütünün bebekler üzerindeki bağışıklık sisteminin yararını keşfetti. Pediatriye katkıları çok büyük olan Moro 1936 yılındaki emekliliğinden 1948 yılına kadar kendi muayenehanesinde çalıştı ve 1951 yılında vefat etti.
